Sakralni objekti kriju tajne postojanja pravoslavlja u BiH

„Sakralna arhitektura Banjalučke eparhije“ je monografija u koju su uvrštene bazilike, manastiri, manastirišta i crkvišta na teritoriji Banjalučke eparhije, a koje svjedoče o više od 1.500 godina pravoslavne crkve na jasno ograničenom prostoru.

Jedan od autora monografije Bojan Vujinović, gostujući u program Radio Gradiške, je rekao da je monografija djelo u kome su tri autora,  teolog Slavoljub Lukić,  istoričar Marko Janković i on kao arhelog iz različitih uglova  pristupili istoj temi kako bi što objektivnije pisali o sakralnim objektima na području Banjalučke eparhije.

Prema riječima Vujinovića, a kada je u pitanju današnji prostor grada Gradiška, najinteresantnije je manastirište Karanovac koje je, nakon arheoloških istraživanja dokazalo da je na ovdašnjim prostorima pravoslavni narod živio i prije 1280. godine.

Vujinović je istakao da je istraživanje u manastiru u Kijevcima pokrenuo pokojni gradiški arhelog Milan Đurđević i da će arheološki park , u znak sjećanja na njega, nositi njegovo ime.

Na porostoru Gradiške zanimljivo i crkvište u Gornjim Podgradcima -Crkva svetoga Đorđa čiji je lokalitet interesantan za vjerski ali i seoski turizam jer se nalazi uz magistralni put Gradiška-Pogradci-Mrakovica.

Monografiju „Sakralna arhitektura Banjalučke eparhije na njenom sadašnjem prostoru od Milanskog edikta do kraja srednjeg vijeka“ objavilo je Udruženje arhivskih radnika Republike Srpske u saradnji sa Arhivom Republike Srpske, uz blagoslov Njegovog preosveštenstva episkopa banjalučkog gospodina Jefrema, a povodom osam vijekova autokefalnosti Srpske pravoslavne crkve, 100 godina od vaspostavljanja Srpske patrijaršije 1920. godine i 120 godina od osnivanja Banjalučke eparhije.