Spomenik prirode “Lijevčanski knez”
Odjeljenje za prostorno uređenje i građenje Gradske uprave Gradiška, na osnovu Zakona o zaštiti prirode te u skladu sa Odlukom o proglašenju zaštićenog područja Spomenik prirode ”Lijevčanski knez”, stavilo je na javni uvid Plan upravljanja Spomenikom prirode ’’Lijevčanski knez’’ za period 2021. do 2031. godine.
Zainteresovana javnost može izvršiti besplatan uvid u Plan upravljanja spomenikom “Lijevčanski knez” do 07. juna u prostorijama Gradske uprave Gradiška ili na web stranici grada, ovim dokumentom predviđeni su dugoročni ciljevi zaštite i očuvanja “Lijevčanskog kneza”.
Zaštićeno stablo oraha nalazi se u školskom dvorištu Osnovne škole „Petar Kočić“ u Novoj Topoli i dvorištu nekadašnjeg parohijskog doma. Otud potiče i lokalni naziv “Popov orah”. Danas je umesto parohijskog doma tu smještena Policijska stranica Nova Topola.
Za “Ljevčanski knez” ili “Popov orah” u Novoj Topoli, mnogi znaju, ali je malo onih koji su upoznati sa činjenicom da se radi o stablu koje je po svojim dimenzijama jedno od najvećih u Republici Srpskoj.
U svojoj vrsti je najveće, sa najvećom krošnjom i najdebljim deblom. Većeg, kvalitetnijeg i boljeg stabla u Republici Srpskoj nema, tvrde stručnjaci. Zdravstveno stanje je s obzirom na godine starosti izvrsno i drvo ne predstavlja nikakvu opasnost.
Nakon Žute bukve, Lijevčanski knez predstavlja drugi dendrološki zaštićeni spomenik prirode u Republici Srpskoj.
Skupština grada Gradiške donelo je 1. avgusta 2019. godine odluku o zaštiti stabla oraha prema kojoj se stablo nalazi u III kategoriji zašite. U radijusu od 50 metara od stabla zabranjeno je vršiti aktivnosti koje mogu ugroziti drvo oraha, a na samom drvetu zabranjeno je prskanje, branje listova i plodova kao i fizička oštećenja.
G.Vlainić